By Het is December 2020 wanneer ik mijn vriendin help met het inschrijven van haar eenmanszaak bij de Kamer van Koophandel (KVK). We vullen samen het online registratieformulier in en ik zorg ervoor dat we het vakje om haar telefoonnummer op te nemen in het handelsregister uitvinken. Het formulier wordt vervolgens geprint en gaat mee naar naar het KVK kantoor in Utrecht om de registratie af te ronden; dat gaat ondanks Corona gewoon nog door.
Binnen 2 weken belt de eerste energiemaatschappij
Nog geen twee weken na de inschrijving komen de eerste spam-telefoontjes binnen op haar 06-nummer. Totaal willekeurige callcenters die bellen voor een zakelijk energiecontract. Probeer je ze terug te bellen, dan krijg je te horen dat het nummer niet bereikbaar is. Het is meteen duidelijk dat dit komt door de recente KVK-inschrijving: haar nieuwe 06-nummer is namelijk nog bij geen enkel andere organisatie bekend.
Reactie van de KVK Servicecenter via de mail
Ik stuur per e-mail een schriftelijke klacht naar de KVK met de vraag: hoe kan het dat ik de keuze krijg om een opt-out aan te geven, die vervolgens compleet genegeerd wordt bij de inschrijving in het handelsregister? Het KVK Servicecenter reageerd een paar dagen later met de toelichting dat ze verplicht zijn om de gegevens te registreren en alleen bij het e-mailadres hebben aangegeven in het handelsregister dat we geen reclame willen ontvangen. Voor het telefoonnummer wordt dat blijbaar niet gedaan. Met daarbij nog de tip om vooral het telefoonnummer in het bel-me-niet Register te laten opnemen. Briljant idee KVK, maar dat werkt niet met buitenlandse 06-nummers. De volgende dag pas ik het telefoonnummer in het handelsregister dan ook meteen aan naar.
De reactie is opmerkelijk en doet denken aan het eerdere akkefietje met het BSN-nummer waarbij vooral eenmanszaken en freelancers verplicht werden hun BSN-nummer te communiceren en zich hiermee kwetsbaar maakten voor identiteits-diefstal. Door een opt-out aan te bieden (of schijn opt-out in dit geval) overtreedt de KVK dus in feite direct de wet, omdat ze vervolgens verplicht zijn die data openbaar te maken.
Handelsgegevens zijn gouden data
Ik besluit naar aanleiding van het mailcontact nog eens opnieuw in de privacyvoorwaarden van de KVK te duiken. Op de website van de KVK is te lezen dat “handelsregisterinformatie mogelijk is omdat o.a. het telefoonnummer, het adres en het e-mailadres van een onderneming openbaar zijn.” Je hebt in feit dus geen keuze: een inschrijving is per saldo het te grabbel gooien van je persoonsgegevens. En verderop is te lezen dat ook de energiebedrijven specifiek genoemd worden als gebruikers van het handelsregister.
De KVK-website is er duidelijk over: inschrijving is (gouden) handel in persoonsgegevens.
KVK al in 2018 op de vingers getikt door Autoriteit Persoonsgegevens
Dat de KVK in gegevens handelt is niet nieuw, maar wel opmerkelijk omdat de Autoreit Persoonsgegevens (AP) de KVK in 2018 al op de vingers tikte voor deze praktijken. De AP stelde toen terecht al dat het gebruikt van persoonsgegevens “op het eerste gezicht slecht te verenigen met het oorspronkelijke doel van de gegevensverwerking”. De KVK was daar destijds verbaads over, omdat dit al een kleine 100 jaar haar handelswijze was. Dit was nog voordat de nieuwe AVG in werking trad, maar sindsdien lijkt er dus weinig veranderd. En dat is vreemd, want het doorverkopen van telefoonnummers zou als sinds 2018 niet meer moeten gebeuren, aldus de KVK. Wellicht niet vreemd dat de KVK in 2019 nog de Bits of Freedom “Big Brother Award” binnensleepte voor privacyschender van het jaar.
Wat kan ik er zelf doen?
Naast dat het bloedirritant is dat je geen keuze hebt om geen telefoonnummer in het handelsregister op te laten nemen, kun je er weinig aan doen als het eenmaal is gebeurd. De KVK beidt de optie om na registratie alsnog je gegevens te laten verwijderen of je kunt het befaamde bel-me-niet Register proberen, maar de geschiedenis leert dat dit verspilde moeite is. De beste manier lijkt vooralsnog om gewoon een willekeurig telefoonummer op te geven bij de KVK-registratie. Ik paste het telefoonnummer van mijn vriendin aan naar 06-1234567 en na enkele weken stopten de wekelijkse telefoontjes. Heel soms nog een onbekende beller, maar merkbaar verschil.
De KVK-website is inmiddels aangepast en het op-out vinkje is verdwenen. Er is een mooie suggestie voor in te plaats gekomen om je in te schrijven in het bel-me-niet-register.
De aangepaste KVK-website in Januari 2021
